W ramach realizacji zadania TIK "Sprawdzamy i tworzymy materiały" zamierzam przeprowadzić z uczniami kółka ekologiczno-przyrodniczego (24 uczniów) lekcję przyrody na temat: „Porosty jako organizmy symbiotyczne". Zadanie ma mieć na celu sprawdzenie użyteczności wybranych materiałów edukacyjnych dostępnych w sieci lub opracowanie własnych materiałów przez nauczycieli i/lub uczniów, a następnie upublicznienie ich w Internecie. Służy równocześnie upowszechnieniu najlepszych materiałów i sposobów ich wykorzystania wśród innych nauczycieli.
Moja lekcja będzie oparta na własnym scenariuszu. Konspekt tej lekcji został zamieszczony w Internetowym Serwerze Oświatowym w e-bibliotece Mawi oraz na stronie internetowej naszej szkoły: http://www.sp14krosno.pl/publikacje/454-konsepkt-lekcji-przyrody.html.
Planuję wykorzystanie na lekcji:
• komputera, tablicy multimedialnej, projektora,
• filmu edukacyjnego pt. „Budowa i rozmnażanie się porostów" zawartego w programie edu – ROM Wydawnictwa Nowa Era,
• zasuszonych okazów porostów ,mikroskopu, lupy, materiałów edukacyjnych,
• zadań dla uczniów na tablicy multimedialnej zawartych w programie edu – ROM Wydawnictwa Nowa Era.
Planuję zadanie domowe dla chętnych uczniów z wykorzystaniem Internetu jako źródła informacji.
Na tej lekcji chciałabym nauczyć uczniów umiejętności pracy zespołowej, uważnego słuchania i obserwowania prezentowanych materiałów dzięki wykorzystaniu TIK (laptopa, projektora, tablicy multimedialnej). Poza tym chciałabym nauczyć uczniów korzystania i wykorzystywania edukacyjnych programów komputerowych do nauki. Chciałabym również zwrócić uwagę uczniom na to, że komputer służy nie tylko zabawie i rozrywce, ale także szeroko pojętej edukacji.

Długo się zastanawiałam nad tematyką zajęć. W przyrodzie jest taka różnorodność zagadnień, bogactwo flory i fauny a także zgodnie z nową formułą przedmiotu szereg zagadnień z zakresu fizyki, chemii i geografii. Postanowiłam wybrać temat z zakresu botaniki: Porosty jako organizmy symbiotyczne. Zajęcia przeprowadziłam w sali, która wyposażona jest w komputer, tablicę multimedialną, rzutnik oraz liczne pomoce dydaktyczne.
Lekcję przeprowadziłam w oparciu o swój scenariusz, który wcześniej opublikowałam na stronie internetowej szkoły: http://www.sp14krosno.pl/publikacje/454-konsepkt-lekcji-przyrody.html.
Lekcja odbyła się 26 listopada 2012 r. podczas zajęć koła przyrodniczo-ekologicznego. Obecnych było 19 uczniów z klas IV-VI. Wybrałam formę: uczymy innych. Na początku przypomnieliśmy sobie definicję symbiozy oraz jakie rodzaje symbiozy poznaliśmy podczas wcześniejszych zajęć przyrody. Wyliczyliśmy korzyści jakie niesie symbioza dla glona i grzyba. Dokonaliśmy analizy planszy "Budowa porostów" oraz pooglądaliśmy zdjęcia porostów z edu-ROM "Formy porostów". Zaprezentowałam uczniom materiały edu-ROM - dotyczące budowy porostów i skali porostowej. Jeden z uczniów zaprezentował nam na czym polega tzw. skala porostowa i co to znaczy "porosty jako pionierzy i biowskaźniki". Podczas zajęć obserwowaliśmy zasuszone okazy porostów, omówiliśmy sposoby rozmnażania, typy plechy oraz znaczenie porostów, a także wyjaśniliśmy pojęcie „pustynia porostowa". Na podsumowanie zajęć rozwiązaliśmy przygotowaną przez nauczyciela krzyżówkę wykorzystując komputer do rozwiązania poszczególnych haseł oraz rozwiązaliśmy zestaw ćwiczeń znajdujących się w edu-ROM. Na koniec wspólnie wyjaśniliśmy znaczenie hasła oraz zanotowaliśmy zadanie na następne zajęcia: Posługując się źródłem wiedzy jakim jest Internet wypisz chronione w Polsce gatunki porostów.
Podczas lekcji korzystaliśmy z różnych książek oraz materiałów zawartych w programie edu-ROM. Mimo, że w czasie zajęć ściśle trzymałam się scenariusza, lekcja czasami wychodziła poza jego ramy. Po zakończeniu zajęć uczniowie mieli poznać symbiozę, dowiedzieć się jakie organizmy składają się na symbiotyczne porosty, poznać rodzaje plech porostów oraz zapoznać się z tak zwaną skalą porostową. Pogłębiali też umiejętność korzystania z tablicy multimedialnej, mieli możliwość wykonania różnych zadań i ćwiczeń przy użyciu TIK. Uczniowie wcześniej przygotowując się do zajęć (znali wcześniej ich temat ) korzystali z różnych stron Internetowych, np.:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Porosty
http://portalwiedzy.onet.pl/62862,,,,porosty,haslo.html
http://www.zycieaklimat.edu.pl/porosty
Podczas zajęć uczniowie korzystali ponadto z:
1.Podręcznika J. Ślósarczyk, R. Kozik. F. Szlajfer „Przyroda do klasy piątej",
2.Czasopisma ekologicznego „Eko-raj".

Przygotowując się do zajęć nauczyciel korzystał z:
1.D. Cichy „Dydaktyka biologii w szkole podstawowej",
2.T. Sulma „Klucz do oznaczania pospolitych gatunków porostów",
3.J. Bystrek „Zarys lichenologii",
4.J. Ville „Biologia".
Po zajęciach zapytałam uczniów z jakimi trudnościami się spotkali. Okazało się, że dzieci lubią korzystać podczas lekcji z możliwości jakie niesie technologia informacyjna, mówili, że nic nie sprawiło im trudności, pracowali bardzo aktywnie i chętnie. Najciekawsze dla uczniów było rozwiązywanie krzyżówki oraz filmy, podczas oglądania których mogli zapoznać się z okazami porostów i zobaczyć ich różnorodność na "żywo", spodobał im się interaktywny charakter zajęć, ciekawe informacje zawarte w krzyżówce. Uważam, że najbardziej wartościowym elementem lekcji było zaprezentowanie krótkiego filmu porostach z programu edu – ROM Wydawnictwa Nowa Era. Wszystkie zaplanowane zadania okazały się dla uczniów ciekawe, chętnie uczestniczyli w ich rozwiązywaniu i byli bardzo przy tym aktywni. Podczas ewaluacji poprosiłam ich o zanotowanie kilku zdań na temat czy podobała im się lekcja i czy chcieliby jeszcze mieć zajęcia z wykorzystaniem TIK. Wśród najciekawszych wypowiedzi znalazły się zdania:
"Takie lekcje są ciekawe i dobrze pomyślane",
"Dzięki lekcjom z tablicą łatwiej jest zrozumieć trudne tematy",
"Te lekcje są przydatne i rozwijają nasze młodociane umysły",
"Według mnie zajęcia z tablicą interaktywną są lepsze, ponieważ uczniowie rozwijają swoje umiejętności i wyobraźnię. Uczniowie także chętniej się uczą różnych rzeczy."
Najbardziej wartościowym elementem zajęć uważam, że było zaciekawienie uczniów tematem oraz to , że przemieniali się w aktywnych badaczy otaczającej nas przyrody. Dla mnie jako nauczyciela nie było trudnych momentów, doskonałym podsumowaniem zajęć były opinie moich uczniów:
"Bardzo podobała mi się lekcja z wykorzystaniem TIK",
"Bardzo podoba mi się praca z tablicą interaktywną. Obyśmy pracowali z nią długie lata."
Gdybym jeszcze raz miała poprowadzić podobne zajęcia, postarałabym się przygotować swoim uczniom preparat mikroskopowy pokazujący symbiozę glona i grzyba.
Uważam, że udało mi się w pełni zrealizować scenariusz zajęć. Wnioskiem na przyszłość dla mnie jest to, że należy na lekcjach w szerokim zakresie korzystać z TIK – owych rozwiązań, gdyż podnosi to bardzo atrakcyjność lekcji. Ważne jest także to, aby większość nauczycieli zaczęła pracować wykorzystując TIK na swoich lekcjach.